Skip to main content

शांता शेळके


शांता शेळके (ऑक्टोबर १२१९२२ - जून ६२००२) या एक प्रतिभासंपन्न मराठी कवयित्रीहोत्या. याशिवाय त्या एक प्राध्यापिका, एक संगीतकार, एक लेखिका, एक अनुवादकबाल साहित्य लेखिका, साहित्यिक, आणि एक पत्रकार होत्या.
जीवन-
शांता शेळके (ऑक्टोबर १२, १९२२ - जून ६, २००२) या एक प्रतिभासंपन्न मराठी कवयित्री होत्या. याशिवाय त्या एक प्राध्यापिका, एक संगीतकार, एक लेखिका, एक अनुवादक, बाल साहित्य लेखिका, साहित्यिक, आणि एक पत्रकार होत्या.त्यांचा जन्म पुणे जिल्ह्यातील इंदापूर गावी झाला, व शिक्षण पुण्यात (हुजूरपागा शाळा व स.प. महाविद्यालय येथे) झाले. आचार्य अत्र्यांच्या नवयुग मध्ये ५ वर्षे उपसंपादक राहिल्यानंतर त्यांनी नागपुरातील हिस्लॉप महाविद्यालय, तसेच मुंबईतील रुईया व महर्षी दयानंद महाविद्यालयांमध्ये मराठीच्या अध्यापिका म्हणून काम केले. आळंदी येथे १९९६ साली भरलेल्या अखिल भारतीय मराठी संमेलनाच्या त्या अध्यक्षा होत्या.
अनुवादक, समीक्षा-स्तंभ लेखिका, वृत्तपत्र सहसंपादिका म्हणूनही शांता शेळके यांनी साहित्यात मोलाची भर घातली आहे.
शांता शेळके या केंद्रीय फिल्म प्रमाण मंडळाच्या, तसेच राज्य नाटक परिनिरीक्षण मंडळाच्या सदस्य होत्या.
शांताबाईंनी डॉ. वसंत अवसरे या टोपण नावाने देखील गीते लिहिली. 

६ जून २००२ रोजी ७९व्या वर्षी शांता शेळके यांचे निधन झाले.

प्रसिद्ध गीते

  • अजब सोहळा
  • अपर्णा तप करिते काननी
  • अशीच अवचित भेटून जा
  • असता समीप दोघे हे
  • असेन मी नसेन मी
  • अहो जाईजुईच्या फुला
  • आई बघ ना कसा हा
  • आज चांदणे उन्हात हसले
  • आज मी आळविते केदार
  • आज मी निराधार एकला
  • आज सुगंध आला लहरत
  • आधार जिवा
  • आला पाऊस मातीच्या वासात
  • आली सखी आली प्रियामीलना
  • आले वयात मी बाळपणाची
  • ऋतु हिरवा, ऋतु बरवा
  • एक एक विरते तारा
  • कर आता गाई गाई
  • कशि गौळण राधा
  • कशी कसरत दावतुया न्यारी
  • कळले तुला काही
  • कळ्यांचे दिवस फुलांच्या
  • का धरिला परदेश
  • काटा रुते कुणाला
  • कान्हू घेउन जाय
  • काय आणितोसी वेड्या
  • काय बाई सांगू
  • किलबिल किलबिल पक्षि
  • कुणीतरी सांगा हो सजणा
  • खोडी माझी काढाल तर
  • गगना गंध आला
  • गजानना श्री गणराया
  • गणराज रंगी नाचतो
  • गाव असा नि माणसं अशी
  • गीत होऊन आले सुख माझे
  • गोंडा फुटला दिसाचा
  • घन रानी साजणा
  • घर परतीच्या वाटेवरती
  • चंद्र दोन उगवले
  • चांदणं टिपूर हलतो वारा
  • चांदण्या रात्रीतले ते
  • चित्र तुझे हे सजीव होऊन
  • छेडियल्या तारा
  • जय शारदे वागीश्वरी
  • जा जा रानीच्या पाखरा
  • जा जा जा रे नको बोलु
  • जाईन विचारित रानफुला
  • जायचे इथून दूर
  • जिवलगा राहिले रे दूर
  • जीवनगाणे गातच रहावे
  • जे वेड मजला लागले
  • जो जो गाई कर अंगाई
  • झाला साखरपुडा गं बाई
  • झुलतो झुला जाई आभाळा
  • टप टप टप टाकित टापा
  • डोळ्यांत वाकुन बघतोस
  • तळमळतो मी इथे तुझ्याविण
  • तुझा गे नितनूतन सहवास
  • तुझा सहवास
  • तुझी सूरत मनात राया
  • तुला न कळले मला न
  • तू नसता मजसंगे वाट
  • तू येता सखि माझ्या
  • तोच चंद्रमा नभात
  • दशदिशांस पुसतो
  • दाटतो हृदयी उमाळा
  • दाटून कंठ येतो
  • दिवस आजचा असाच गेला
  • दिसते मजला सुखचित्र
  • दुःख हे माझे मला
  • दूर कुठे चंदनाचे बन
  • दैव किती अविचारी
  • नको रे नंदलाला
  • ना ना ना नाही नाही
  • ना मानो गो तो दूँगी
  • निळ्या अभाळी कातरवेळी
  • नाही येथे कुणी कुणाचा
  • पप्पा सांगा कुणाचे
  • पहा टाकले पुसुनी डोळे
  • पाऊस आला वारा आला
  • पाखरा गीत नको गाऊ
  • पायावरी प्रियाच्या सर्वस्व
  • पालखी हाले डुले
  • पावनेर गं मायेला करू
  • पुनवेचा चंद्रम आला
  • प्राणविसावा लहरि सजण
  • प्रीतफुले माझी सोनेरी
  • प्रीति जडली तुझ्यावरी
  • बहरुन ये अणुअणू
  • बाळ गुणी तू कर अंगाई
  • बाळा माझ्या नीज ना
  • बोल बोलना साजणा
  • मध्यरात्रिला पडे तिच्या
  • मनाच्या धुंदीत लहरीत
  • मराठी पाउल पडते पुढे
  • मला आणा एक हिर्‍याची
  • मागते मन एक काही
  • मागे उभा मंगेश
  • माजे रानी माजे मोगा
  • माजो लवताय डावा डोळा
  • माज्या मुखार गर्भच्छाया
  • माज्या सारंगा राजा
  • माझी न मी राहिले
  • माझ्या मना रे ऐक जरा
  • माझ्या मायेच्या माहेरा
  • माणुसकीचे पाईक आम्ही
  • मानत नाही श्याम
  • मारू बेडूक उडी गड्यांनो
  • मी आळविते जयजयवंती
  • मी डोलकर डोलकर
  • मी नवनवलाचे स्वप्‍न
  • मी ही अशी भोळी कशी गं
  • राघुमैना रानपाखरं
  • राम भजन कर लेना
  • रूपसुंदर सखी साजिरी
  • रूपास भाळलो मी
  • रेशमाच्या रेघांनी
  • वहिनी माझी हसली गं
  • वादलवारं सुटलं गो
  • विकल मन आज झुरत
  • विकल सांजवेळी
  • विहीणबाई विहीणबाई उठा
  • शारद सुंदर चंदेरी
  • शालू हिरवा पाच नि
  • शूर अम्ही सरदार
  • शोधितो राधेला श्रीहरी
  • शोधू मी कुठे कशी
  • श्रावणसरी
  • संगीतरस सुरस
  • संपली कहाणी माझी
  • संपले स्वप्‍न ते
  • सब गुनिजन मिल गावो
  • सांग सांग नाव सांग
  • सांगू कशी प्रिया मी
  • सांज आली दूरातून
  • साजणी सई गं
  • सुकुनी गेला बाग
  • सुख भरुन सांडते
  • सुखवितो मधुमास हा
  • सूर येती विरुन जाती
  • स्पर्श सांगेल सारी
  • स्वप्‍ने मनातली का
  • स्वर्गाहुनही प्रिय आम्हांला
  • हा दुःखभोग सारा
  • हा माझा मार्ग एकला
  • हाऊस ऑफ बॅम्बू
  • हिरव्या रंगाचा छंद
  • ही कनकांगी कोण ललना
  • ही चाल तुरुतुरु
  • ही वाट दूर जाते
  • हे बंध रेशमाचे
  • हे रान चेहर्‍यांचे
  • हे श्यामसुंदर राजसा
  • क्षणभर भेट आपुली

शांता शेळके यांना मिळालेले पुरस्कार[

  • गदिमा गीतलेखन पुरस्कार १९९६
  • सुरसिंगार पुरस्कार (’मागे उभा मंगेश, पुढे उभा मंगेश’ या गीतासाठी)
  • केंद्र सरकारचा उत्कृष्ट चित्रगीत पुरस्कार (चित्रपट भुजंग)
  • यशवंतराव चव्हाण प्रतिष्ठान पुरस्कार (२००१) साहित्यातील योगदानाबद्दल

Comments

Popular posts from this blog

कुसुमावती देशपांडे

समीक्षक, कथालेखिका, लघुनिबंधकार, कवयित्री असे साहित्यातील विविध प्रकार ज्यांनी हाताळले त्या कुसुमावती देशपांडे. १० नोव्हेंबर १९०४ साली विदर्भात त्यांचा जन्म झाला. विदर्भातील प्रसिद्ध वकील रा. ब. रामकृष्ण रावजी जयवंत ह्यांच्या त्या कन्या. त्यांचे शालेय शिक्षण अमरावती येथे तर महाविद्यालयीन शिक्षण पुण्याच्या फर्ग्युसन कॉलेजमध्ये झाले. कॉलेजमध्ये शिकत असताना त्यांचा परिचय आ. रा. देशपांडे (कवी अनिल) यांच्याशी झाला. मधल्या काळात कुसुमावती लंडन येथे पुढील शिक्षणासाठी गेल्या. तेथून परतल्यावर त्यांचा कवी अनिलांशी विवाह झाला. दरम्यानच्या काळात उभयतांचा झालेला पत्रव्यवहार हा त्यांच्या ‘कुसुमनिल’ या पत्रसंग्रहात समाविष्ट आहे. प्रथम नागपूर येथील महाविद्यालयात कुसुमावती इंग्रजीच्या प्राध्यापिका होत्या. त्यानंतर १९५६ साली नागपूर आकाशवाणी केंद्रात अधिकारी म्हणून काम पाहिले. कथालेखनापासून कुसुमावतींनी आपल्या कारकिर्दीला सुरुवात केली. सुरुवातीला ‘प्रतिभा’ पाक्षिकात त्यांचे ललित लेख व कथा प्रकाशित झाल्या. नवकथापूर्व कालखंडातील वैशिष्ट्यपूर्ण कथा लिहिणार्या लेखिका म्हणून त्यांच्याकडे पाहिले जाते. ‘...